
گویا در نوار غزه، مرگ زودرس یک قاعده است. مرگ از گرسنگی و از تشنگی، به تکه تکه شدن توسط مواد منفجره فروریخته از هواپیماها یا پهبادها یا گلوله هائی که از لولۀ تانکها شلیک می شود اظافه شده است؛ گذشته از مرگ به دلیل کمبود دارو یا مراقبتهای پزشکی.
گوینل لُنوار
ترجمۀ شیدا نبوی
تداوم قتل عام غزه در سایۀ جنگ با ایران
ـ در حالی که توجه جهان به درگیری بین اسرائیل و ایران متمرکز شده است، نسل کشی مردم غزه همچنان ادامه دارد.
ـ از آغاز برقراری سیستم جدید کمک رسانی توسط اسرائیل و ایالات متحده، هر روز تعداد بیشتری از مردم فلسطین کشته می شوند. ایاد عماوی، هماهنگ کنندۀ سازمانهای غیردولتی محلی دربارۀ مراکز توزیع جدید می گوید آنها تله مرگ هستند. بسیاری از مادران فرزندان خود را از رفتن به آنجا منع می کنند، اما احتیاج شدیدتر است.
«ما به تسهیل ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه ادامه می دهیم و در عین حال تلاش می کنیم تا مطمئن شویم که این کمکها به دست حماس نیفتد». این حرف، ترجیع بند کلام مقامات اسرائیلی است از جمله «کوگات»، نهاد نظامی اسرائیل که بر ورود کالاها و افراد به سرزمینهای اشغالی فلسطین نظارت می کند.
دوشنبه، 16 ژوئن، کوگات از ورود 46 کامیون اجاره شده توسط سازمان ملل متحد حامل آرد و دیگر مواد غذایی، از طریق گذرگاه کرم شالوم، جنوب غزۀ محصور، خبر داد. همین سازمان در 17 ژوئن در شبکۀ اجتماعی X اعلام کرد که 64 کامیون کمک رسانی با عبور از پست بازرسی زیکیم وارد شمال فلسطین شده است. تنها پیشرفت، گشایش نسبی پست بازرسی اخیر است که قبلا، در طول این حملات، مسدود بوده است. و در این میان، تنها کسانی نیات خیر مسئولان اسرائیل را باور خواهند کرد که از قبل هم به اهداف بشردوستانۀ دولت اسرائیل ایمان داشتند.
زیرا دیگران می دانند که برای تأمین نیازهای جمعیتی که پس از هفته ها محاصرۀ کامل، از گرسنگی به خطر قحطی و به مرز مرگ رسیده اند، حداقل هر روز باید 600 کامیون حامل کمک به این منطقه وارد شود. نظر متخصصان مسائل بشردوستانه در این مورد کاملاً روشن و هماهنگ است.
گویا در نوار غزه، مرگ زودرس یک قاعده است. مرگ از گرسنگی و از تشنگی، به تکه تکه شدن توسط مواد منفجره فروریخته از هواپیماها یا پهبادها یا گلوله هائی که از لولۀ تانکها شلیک می شود اظافه شده است؛ گذشته از مرگ به دلیل کمبود دارو یا مراقبتهای پزشکی.

کیسه ای آرد و مرگ
ارقام حرف می زنند. لازم نیست خیلی به عقب برگردیم. کافیست آماری را که وزارت بهداشت فلسطین در غزه از هفت روز ا-ز ماه ژوئن ـ دهم تا هفدهم ـ منتشر کرده است، در نظر بگیریم که خود، نتیجۀ گزارشهای ارائه شدۀ مراکز پزشکی است. این مراکز تعداد قربانیان ناشی از عملیات جنگی را گزارش می کنند، نه کسانی که بر اثر بیماری یا گرسنگی مرده اند:
-10 ژوئن: 123 نفر کشته و 474 زخمی.
-11 ژوئن: 103 کشته، 427 زخمی.
-12 ژوئن: گزارشی منتشر نشد.
-13 ژوئن: 90 کشته، 605 زخمی.
-14 ژوئن: 65 کشته، 315 زخمی.
-15 ژوئن: 68 کشته، 182 زخمی.
-16 ژوئن: 61 کشته، 397 زخمی.
-17 ژوئن: 144 نفر کشته و 560 زخمی شدند.
طی ده روز گذشته، بیانیههای مطبوعاتی وزارت بهداشت تعداد «امدادگران کشته شده» و «امدادگران مجروح» را نیز مشخص کرده است. در ۱۷ ژوئن، در محلۀ التحلیه در خان یونس، ۹۴ نفر در صف دریافت کمکهای بشردوستانه کشته شدند.
اعداد حرف می زنند، اما اضطراب و هراس یا ناامیدی را منتقل نمی کنند. با این حال، تصاویر و کلمات، گویای وحشتی است که هر روزه غزه متحمل می شود. چند روزی است که همین اطلاعات هم قطره قطره به دست ما می رسد. روزنامه نگاران همچنان از ورود به نوار غزه محروم هستند و از 10 تا 15 ژوئن و به مدت پنج روز به همه دهان بند زده بودند.
ستوننویس مدیاپارت، «نور اِلاسی»، از این روزهای بریده شده از جهان گزارشی نوشت.
قتل عام در خان یونس
در 17 ژوئن ویدئوئی از قتل عام در خان یونس منتشر شد. مردی که با تلفنش فیلم می گیرد، فریاد می زند: «دنیا ببیند… همۀ دنیا ببینند… دهها نفر شهید شده اند، دهها شهید». طبق گفته های شاهدان عینی، نقل شده در روزنامۀ انگلیسی «گاردین» که آسوشیتدپرس آن را گرد آورده است؛ اجساد آدمها همه جا پراکنده است؛ روی زمین، اطراف وسایل نقلیه، افتاده در مقابل یک موتور سیکلت، تکه تکه شده، دهها جسد… برخی پوشیده از غباری سفید، برخی دیگر غرق در خون، انگار صحنه هایی است از (فیلمهای ترسناک).
شاهدی می گوید: «حوالی ساعت هشت و نیم صبح با گروهی از مردان جوان نشسته بودم که ناگهان گلوله ای درست وسط جمع ما فرود آمد. نمی دانم من چگونه بدون هیچ آسیبی جان سالم به در بردم. در همان حال که داشتم فرار می کردم، گلولۀ دیگری را دیدم که به گروه دیگری از مردم اصابت کرد. سپس موشکی شلیک شد و به دنبال آن گلوله های بی هدف بود که می بارید… زمین پوشیده از شهدا، مجروحان و برکههای خون بود، ماشینها منفجر میشدند، اجساد شهدا تکه تکه میشدند، به هر طرف که نگاه میکردی، اعضای بدن، خون و جسد میدیدی.»
اینها مردانی بودند که از نیمه های شب در آن محل جمع شده و منتظر رسیدن کامیونهای کمکهای بشردوستانه بودند. تعیین شرایط دقیق این کشتار دشوار است. به گفتۀ پزشکان بیمارستان ناصر که کشته شدگان و مجروحان به آن منتقل شدهاند، مجروحان از قسمت بالای بدن: سینه، قلب، ستون فقرات و سر مورد اصابت قرار گرفته اند. این گزارش جراحات بازماندگان از آتش توپخانه، آتش هواپیماهای بدون سرنشین و آتش پیاده نظام را تأیید می کند.
مرد جوانی نیز، به نقل از گاردین، میگوید پس از شنیدن این خبر که کامیونهای حامل آرد در دو روز گذشته از آن مسیر عبور کردهاند، به آنجا رفته بود. جمعیت احتمالاً امیدوار بودند که توزیع انجام شود یا بتوانند یک کامیون را دنبال کنند.
این تراژدی برای متخصصان بشردوستانه ای که ما با آنها تماس گرفتیم تعجب آور نیست، آنها برای ادامۀ امکان دسترسی خود به منطقۀ محاصره شدۀ فلسطین، می خواهند ناشناس بمانند.
بعد از لغو بسیار جزئی محاصرۀ کامل اسرائیل در دوم مارس و در پایان ماه می، موانع بر سر راه ورود و جابجایی کمکها مدام افزایش یافته است. این موانع تنها به تعداد وسایل نقلیۀ مجاز – در بهترین حالت چند ده خودرو در روز – و همچنین به ماهیت محصولات، اعم از آرد و غذای کودک یا تجهیزات پزشکی محدود نمی شود.
در نوار غزه جاده های قابل عبور بسیار کمی وجود دارد. امنترین آنها، مانند آن که در امتداد دیوار امنیتی بین قلمرو محصور و اسرائیل قرار دارد، برای عبور کاروانهای سازمان ملل ممنوع است. اما، برای برخی افراد آزاد است؛ برای کسانی که در چهار مرکز توزیع بنیاد بشردوستانۀ غزه (GHF) فعالیت می کنند، یک سازمان بسیار بحث برانگیز آمریکایی و اسرائیلی که مراکز آن توسط مزدوران آمریکایی محافظت میشود.

یک فعال حقوق بشری می گوید: «ارتش همیشه از بهانۀ عملیات نظامی استفاده می کند تا ما را از دسترسی به مسیرهایی که خطر غارت در آنها بسیار کم است، باز دارد. در جاده هائی که در نهایت می توانیم از آن استفاده کنیم، اتومبیلها هر چند صد متر باید توقف کنند. سربازی بی سیم به دست، بدون هیچ دلیل روشنی به راننده دستور می دهد که بایستد، بعد می گوید که راه بیفتد، و چند متر دورتر باز باید بایستد. بدیهی است که مردمی که از گرسنگی می میرند به کامیونها حمله می کنند.
غارت اجتناب ناپذیر
در این صورت یا کامیونها بدون نزاع توسط جمعیت خالی می شوند، و این از همه کمتر غم انگیز است و یا مردم گرسنه که به دنبال غذا برای خود و خانوادۀ خود هستند مورد اصابت گلوله قرار می گیرند، اغلب بوسیلۀ پهپادها، کوادکوپترهای ترسناک و همه جا حاضر، یا توسط شبه نظامیان جنایتکار مجهز و محافظت شده توسط اسرائیل… که مدیاپازت توانست از آنها مستندی تهیه کند و سرانجام، بنیامین نتانیاهو پس از افشاگریهای وزیر و متحد سابقش «آویگدور لیبرمن» به اجرای آن اعتراف کرد.
منبع مطلع مدیاپارت از زبان مقامات اسرائیلی می گوید «تنها راه جلوگیری از غارت اینست که بازارها را پر از مواد غذایی کنیم تا دیگر غارت ضروری و سودآور نباشد». و این دلیل ممانعت مقامات اسرائیلی از کار ماست. من دیگر قانع شده ام که هدف آنها گسترش هرج و مرج است. و هرج و مرج باعث می شود که سیستم توزیع سنتی، متکی بر آژانسهای سازمان ملل، سازمانهای غیردولتی بزرگ بین المللی و شبکۀ فشردۀ انجمنهای محلی، شکست بخورد، تا بنیاد بشردوستانۀ غزه بهتر بتواند برای خود و برای مراکز توزیع که مردم را با امید گرفتن مثلاً یک کیسه آرد، مجبور به رفتن به آنجا می کند، تبلیغ کند.
اما ما با آن سازمانی که با هیاهوی بسیار ایجاد شده و قرار است اطمینان حاصل کند که حماس ذره ای از کمکها را نمی دزدد، فاصله داریم. بعد از شکست کار آن از همان روزهای اول، کشتار ادامه داشت. جمعیت از نیمه های شب در نزدیکی مراکز توزیع جمع می شدند و همه می خواستند هنگام باز شدن درها تا حد امکان نزدیک باشند. آنها بدون هیچ کنترلی هجوم می آوردند و خوش شانس ترینها، سریع ترین یا قوی ترینها، با یک کیسه آرد یا یک بسته می رفتند.
“یک نفر از هر خانواده”، بلندگوها در مقابل این مراکز پارس می کنند. اما هیچ چیز مورد قبول مردم نیست. هر روز، مزدوران، سربازان مستقر در همان نزدیکی، هواپیماهای بدون سرنشین، به سمت گرسنگان شلیک می کنند. هر روز مردم غزه در حالی زیر گلوله ها می میرند که سعی می کنند به عزیزانشان غذا برسانند.
“اینها تله های مرگ هستند»، ایاد عماوی، هماهنگ کنندۀ سازمانهای غیردولتی محلی، قبل از مرگ به مدیاپارت گفت «بسیاری از مادران پسران خود را از رفتن به آن مراکز منع می کنند، اما نیاز شدیدتر است». در فیلمها و گزارشها، مردانی را میبینیم که از مراکز توزیع GHF با کمر خم شده زیر کیسهای آرد یا زیر وزن هموطنان خود، مجروح یا مرده، باز میگردند.
«آماند بازِرول»، هماهنگ کنندۀ اورژانس پزشکان بدون مرز (MSF)، که پنج هفته پیش از نوار غزه بازگشته و دائماً با تیمهای پزشکان بدون مرز در تماس است می گوید «تعداد افراد مجروح بر اثر تیراندازی بسیار بیشتر از قبل است. و این با جراحات و سوختگیهای ناشی از انفجار که ما پزشکان بدون مرز درمان می کنیم بسیار متفاوت است. اما تمام امکانات پزشکی نابود شده است.»
مصیبت غزه بی پایان به نظر می رسد
آماند ادامه می دهد: «بعد از گرسنگی، ما در معرض خطر مرگ از تشنگی هستیم. بویژه با شروع گرمای هوا. به زودی بنزین ما تمام می شود و بدون بنزین، نمی توانیم کارخانه های آب شیرین کن را به کار بیندازیم و کامیونهای تانکر توزیع آب را راه راهی کنیم». او خاطرنشان می کند که در حال حاضر ماشینهای حامل آب، در جاده، توسط تشنگان متوقف شده اند. انبارهای سازمان ملل پر از بنزین است. منتها، انبارها در رفح است، در منطقه ای تحت کنترل کامل ارتش اسرائیل… که آژانسهای امدادی سازمان ملل را از نزدیک شدن به آن منع می کند. ما در حالت حداکثر مصرف سوخت قرار داریم، اما با این سرعت، چهار هفتۀ دیگر اصلاً هیچ سوخت نخواهیم داشت». درست می شود اگر اسرائیل کمی زنجیر را شل کند و اجازه دهد اندکی سوخت از آنجا عبور کند، فقط برای انجام حداقل کارهای بشردوستانه. قدمت سیاست «تا کاملاً خفه نشویم» به اندازۀ عمر محاصرۀ نوار غزه است که توسط دولت عبری در سال 2007 تحمیل شد. در سال 2008، طبق محاسبات مقامات اسرائیل برای تأمین حداقل کالری سرانه برای جلوگیری از سوءتغذیه در نوار غزه تعداد کامیونهایی که اجازۀ ورود داشتند تعیین می شد.
هماهنگ کنندۀ پزشکان بدون مرز خاطرنشان می کند: «اسرائیلیها همیشه می توانند شرایط کار ما را کاملاً غیرممکن نکنند، اما هر کاری میکنند تا ما نتوانیم کارمان را به درستی انجام دهیم.»
البته قدرتمندترین ایالات روی کرۀ زمین به فکر جنگ نیستند. آنها تازه شروع به حرکت کرده بودند که بنیامین نتانیاهو جنگ جدید خود را علیه دشمن ایرانی آغاز کرد. آنها هم در نشست گروه هفت در کانادا به این نتیجه رسیدند که اسرائیل «حق دفاع از خود» را دارد، بدون این که کلمهای از شهادت غزه صحبت کنند.
نشریۀ فرانسوی زبان مدیاپارت ـ 18 ژوئن 2025