کتابهای “از ماست که بر ماست”، “مصیبت وبا و بلای حکومت”، “تحقیقی دربارهی میرزا ملکم خان و روزنامه قانون”، “افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشده در دورهی قاجار”، “کارنامه و زمانهی میرزا رضا کرمانی” و “کارنامه فرهنگی فرنگی در ایران” از مهمترین آثار هما ناطق است.
اطلاعيه کميته مرکزی سازمان اتحاد فدائيان خلق ايران :
در گرامی داشت هما ناطق مورخ برجسته کشورمان
خانم هما ناطق، پژوهشگر تاریخ، روز جمعه (اول ژانویه ۲۰۱۶ /۱۱ دی ۱۳۹۴) در پاریس درگذشته است. هما ناطق از زنان پژوهشگر نامی تاریخ بود و تحقیقات زیادی برای تاریخنویسی در عصر قاجار و مشروطه انجام داد. او مدتی به عنوان استاد در موسسهی پژوهشهای ایرانی دانشگاه سوربن مشغول به کار بود.
هما ناطق در سال ۱۳۱۳ در ارومیه زاده شد. دورهی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و در سال ۱۳۳۳ با بورس دولت فرانسه برای ادامهی تحصیل رهسپار پاریس شد. دکترای تاریخ را در سوربن طی کرد و پایان نامهاش احوال و تفکر سید جمالالدین اسدآبادی است که در سال ۱۳۴۶ از سوی مرکز تحقیقات عملی فرانسه در آن کشور منتشر شد. در این سالها هما ناطق از فعالین بخش اروپایی کنفدراسیون دانشجویان ایرانی بود.
او در سال ۱۳۴۷ به تهران بازگشت و به استخدام گروه تاریخ دانشکدهی ادبیات دانشگاه تهران درآمد. ناطق در همین ایام ضمن تدریس در دانشگاه چندین کتاب در زمینهی تاریخ معاصر ایران به رشتهی تحریر درآورد.
همکاری هما ناطق با فریدون آدمیت در زمینهی تاریخ مشروطیت، یکی از فصول مهم کار تحقیقی او بود که حاصل آن انتشار چند کتاب مشترک و انفرادی است.
هما ناطق در سال ۱۳۵۲ به دعوت دانشگاه پرینستون به مدت یک سال در بخش پژوهشی آن دانشگاه تدریس میکرد. او پس از انقلاب در سال ۱۳۵۹ و به دنبال انقلاب فرهنگی، به اجبار به فرانسه بازگشت. در سال ۱۳۶۳ به عنوان استاد تاریخ در دانشگاه سوربن مشغول به کار شد.
کتابهای “از ماست که بر ماست”، “مصیبت وبا و بلای حکومت”، “تحقیقی دربارهی میرزا ملکم خان و روزنامه قانون”، “افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشده در دورهی قاجار”، “کارنامه و زمانهی میرزا رضا کرمانی” و “کارنامه فرهنگی فرنگی در ایران” از مهمترین آثار هما ناطق است.
یادش گرامی باد!
کمیته مرکزی سازمان اتحاد فدائیان خلق ایران
۱4 دی ۱۳۹۴ – چهارم ژانویه ۲۰۱۶