حکومتی که پایههای آن از یک سو بر سانسور، سرکوب، خشونت، بازداشت، شکنجه و ریختن خون جوانان معترض و فعالان سیاسی و مردم معترض، و از سوی دیگر بر فساد، فریب و تحمیل فقیر و فلاکت روزافزون مردم بنا شده است، نمیتواند در برابر جنبشهای مستقل و انقلابی پیگیر و پایدار و اعتصابهای سراسری دوام بیاورد.
بهرام رحمانی
چهارشنبه بیست و پنجم آبان ١٤٠١ – شانزدهم نوامبر ٢٠٢٢
گسترش اعتصابات و اعتراضات در سالگرد آبان خونین ١٣٩٨ ایران!
دو ماه پیش جانباختن مهسا(ژینا) امینی، دختر ٢٢ ساله سقز در قرارگاه گشت ارشاد و وحشت، آتش خشم جنبشی را برافروخت که همچنان استمرار خویش را حفظ کرده است و هیچ قدرتی نمیتواند مانع پیشروی آن شود.
درست سه سال پیش نیز در چنین ایامی، حاکمان قدارهبند و ثروتاندوز از خون محرومان و و استثمار مزدبگیران و فارغ از درد و رنج گرسنگان و محرومان، شبانه بهای بنزین را افرودند تا خود بنزینی بر آتش خشم ٢٩ استان، ١٠٤ شهر و ٧١٩ نقطه کشور پاشیدند. اعتراض آن مردم حقطلب و رنجکشیده نیز همچون امروز، هرگز از سوی حکومت و در راس همه سیدعلی خامنهای و انواع و اقسام نیروهای سرکوب و کشتارشان، به رسمیت شناخته نشد و پاسخی جز سرکوب و کشتار با گلولههای جنگی و تیربار نگرفت.
تنها در چند روزه منتهی به آبان حدود ٩ هزار نفر دستگیر شدند و تعداد زیادی نیز جانباختند ولی تعداد جانباختگان آن جنبش خونین بهطور دقیق اعلام نشد. آمارهای رسمی دولتی تا ٢٢٥ تن و آمارهای غیررسمی تا ١٥٠٠ نفر و بیشتر شمار کشتهشدگان را اعلام کردند.
اعتصاب و اعتراض در سومین سالگرد کشتار آبان ١٣٩٨
امروز چهارشنبه ٢٥ آبان 1401، دومین روز از فراخوان سهروزه برای اعتصاب و اعتراض در سومین سالگرد کشتار آبان ١٣٩٨ است.
در سومین سالگرد کشتار آبان ١٣٩٨، جوانان و همه نیروهای انقلابی و معترض محلی در شهرهای مختلف ایران از جمله تهران، تبریز، زنجان، اصفهان، مشهد، اهواز، گرگان و بابل، بهمناسبت سومین سالگرد کشتار مردم معترض در آبان 98، فراخوانهایی برای تظاهرات و تجمعات گسترده در شهرهای ایران و خارج از کشور منتشر کردند.
در این فراخوان مشترک آمده بود: «از دبیرستانها و دانشگاهها و بازارها شروع میکنیم و محلهمحور ادامه میدهیم و برای حضور در تمام میادین اصلی شهر حرکت میکنیم.»
روز گذشته – سهشنبه 24 ابان ۱۴۰۱ – و نخستین روز از اعتصاب و اعتراض به مناسبت سومین سالگرد کشتار آبان، به بزرگترین و فراگیرترین اعتصابات سراسری در کل کشور، از آغاز اعتراضات شهریور و آبان تبدیل شد.
در مناطقی از بازار تهران، از بازار آهن تهران، نیروهای سرکوبگر به مردم اعتصابی و معترض حمله کردهاند.
کارگران ذوبآهن اصفهان برای دومین روز متوالی دست به اعتصاب زدند. اتحادیه آزاد کارگران از تشکلهای مستقل کارگری ایران چهارشنبه 25 آبان گزارش داد که کارگران شرکت ذوبآهن اصفهان از بخشهای مختلف شرکت در اعتراض به عدم رسیدگی به خواستههایشان برای دومین روز متوالی دست به اعتصاب زده و در محوطه این شرکت تجمع کردهاند.
این اعتصاب مطابق فراخوان صورت پذیرفته است و کارگران خواستار تحقق مطالباتشان شدهاند، از جمله افزایش دستمزدها، اجرای کامل طرح طبقهبندی مشاغل.
اعتصاب ذوبآهن اصفهان
در کردستان، آذربایجانغربی، کرمانشاه و ایلام اعتصاب گستردهتر بود. در دانشگاهها همانند تمامی 60 روز گذشته دانشجویان فریاد آزادیخواهی و «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. در چندین شهر تجمع خیابانی شکل گرفت.
بر اساس گزارشها و تصاویر منتشر شده در شبکههای اجتماعی اعتراضات در چندین شهر ایران با حضور نیروهای امنیتی به خشونت کشیده شد. از جمله نیروهای امنیتی در داخل متروی تهران به تجمعکنندگان حمله کردند، ویدئوهای منتشر شده همچنین نشان میدهد که معترضان در داخل واگنهای مترو نیز هدف ضرب و جرح قرار گرفتهاند.
معاون دانشگاه علامه ادعا کرد: گاز اشکآور با وزش باد به خوابگاه دانشگاه علامه وارد شده
بنابر گزارشها در وقایع شب سهشنبه ۲۴ آبان، خوابگاه دخترانه سلامت دانشگاه علامه واقع در سعادت آباد تهران دو دانشجو مصدوم شدند.
گفته میشود نیروهای امنیتی پس از شلیک گلوله، خرد کردن شیشهها و پرتاب بمب صوتی، به داخل این خوابگاه دخترانه سنگ پرتاب کردهاند.
مهدی واحدی، معاون دانشجویی دانشگاه علامهطباطبائی میگوید این احتمال وجود دارد که نیروهای امنیتی در بیرون از خوابگاه، از گاز اشکآور و تفنگ ساچمهای استفاده کنند؛ گاز اشکآور نیز با وزش باد به خوابگاه وارد شود.
گفته میشود شب گذشته تجمعهایی در بیرون خوابگاه دختران شکل گرفته بود. وی ادامه داد: تعجیل دانشجویان برای ورود به خوابگاه، منجر به آسیبدیدگی برخی شده و یکی از دانشجویان نیز دچار استرس شده و حال عمومی وی نامساعد است. دانشجویی دیگر نیز به درب ورودی برخورد میکند و آسیب دیده است.
رسانههای داخلی ایران از بازداشت یک فوتبالیست سابق به اتهام شرکت در اعتراضات و «لیدری اغتشاشات و آسیبزدن به اموال عمومی» خبر دادهاند. برخی رسانهها از فرد مزبور با نام اختصاری پ.ن و باشگاه سابق او را استقلال معرفی کردهاند.
بهنظر میرسد منظور آنها پرویز برومند سنگربان پیشین آبیهای پایتخت باشد که اخیرا در راستای همبستگی با اعتراضهای مردم پست اینستاگرامی گذاشته بود. گفته میشود وی در ناآرامیهای شب گذشته و در حوالی منطقه شهرک غرب بازداشت شدهاست. برخی رسانههای جریان راست نوشتهاند که وی در حال «سردادن شعارهای هنجارشکنانه» بوده است.
منابع رسمی پلیس یا قوهقضاییه و همچنین خانواده و نزدیکان برومند تا لحظه تنظیم خبر نسبت به صحت و سقم این خبر واکنشی نشان ندادهاند.
دبیر جشنواره موسیقی «نوای خرم» خطاب به دهه هفتاد و هشتادیها: بعد از پیروزی بر «ظالم» باید جشنواره «آزادگی» برگزار کنید
رضا خرم فرزند همایون خرم و دبیر جشنواره موسیقی «نوای خرم» در یک پیام ویدئویی از لغو برگزاری این جشنواره موسیقی تا احقاق حقوق دختران ایران خبر داد. وی برگزاری مجدد این جشنواره را مشروط به این کرد که دختران هم مثل پسران بتوانند در کمال آزادی از جمیع جهات در آن شرکت کنند.
خرم در گفتوگو با روزنامه اعتماد با اشاره به خاطرهای از یکی از اجراهای کاخ نیاوران تصریح کرده که «جرقه امتناع از برگزاری جشنواره از دورههای قبل در ذهنم زده شده بود.» او در توضیح چرایی این تفکر گفت: «در فرهنگسرای نیاوران، دختر ده، یازده سالهای پیش من آمد و با گریه گفت: چهطور است که وقتی من میخواهم بخوانم همه باید بروند بیرون؟»
او در بخش دوم پیام خود یا یادآوری چهره لبخند به لب پدرش در تصویر پشتش برای متولدین دهه هفتاد و هشتاد و همه ایرانیها «روزهای پرنور و پرنشاطی» آرزو کرد. وی با تمجید از حرکت دهه هفتاد و هشتادیها از آنها خواست بعد از «توفیق در مبارزه ای که علیه ظلم و ظالم شروع کرده اند» بانی برگزاری جشنواره شوند. رضا خرم از این گروه سنی قول گرفت که «جشنواره شجاعت» «شرافت» و «آزادگی» و در یک کلام جشنواره «مفهوم زندگی» برگزار کنند. وی تصریح کرد که آنها محشر کردهاند.
گزارشهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی در روز دوم فراخوان ۳ روزه اعتصابها، حکایت از بسته بودن برخی از کسب و کارها در شهرهای مختلف ایران دارد.
طبق گزارشهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی علاوه بر تهران در شهرهایی نظیر اصفهان، اهواز، کرمانشاه و بهبهان بسیاری از مغازهها تعطیل بودهاند.
در ویدئوهایی که در فضای مجازی به اشتراکگذاشته شده افراد ضمن اعلام تاریخ و محل، تعطیل بودن مغازهها را به تصویر کشیدهاند. در یکی از این تصاویر منتشر شده، اعتصاب و تجمع در مجموعه ذوبآهن اصفهان نشان داده میشود.
این در حالیست که بسیاری از شهرهای ایران روز گذشته هم شاهد اعتصاب در بازارها بودند تا جاییکه برخی نشریات داخلی هم بطور غیرمستقیم و با اتکا به واژگانی نظیر «کسادی کسبو کارها» تصاویری از تعطیلیها را منتشر کرده بودند.
شهرهای کمجمعیت در فارس، خراسان رضوی و هرمزگان برای نخستین بار به اعتراضات خیابانی پیوستند. «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» در سراسر ایران فریاد زده شد.
با نزدیک شدن به شب، اعتراضات گسترش یافت. از شمال غرب ایران تا جنوب شرق و از جنوب غرب تا شمال شرق دهها شهر کوچک و بزرگ صحنه اعتراض بود. زنان در بلوچستان برای نخستین بار به خیابان آمدند. در استان هرمزگان هم اعتراضهای شبانه به شهر رویدر گسترش یافت. در استان خراسان رضوی شهر بردسکن برای نخستین بار صحنه اعتراض بود. ایذه، زخمی از تمام سالهای گذشته، دوباره به خیابان آمد. در استان فارس اعتراضات به روستای بغلان در لارستان رسید.
در تهران دامنه اعتراضات گستردهتر از تمام روزهای قبل بود. در بیش از ده خیابان و محله در تهران شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» فریاد زده شد. ماموران حکومتی در نارمک به یک منزل مسکونی یورش بردند. در ویدئو منتشر شده از نارمک صدای یکی از ماموران سرکوب که میگوید «بچههایمان را زدند»، شنیده میشود.
در استانهای گیلان و مازندران که در روزهای نخست، مبارزان خیابانی با خشونت سرکوب شده بودند، بار دیگر در چند شهر اعتراضات محلهمحور شکل گرفت. فضا در شهرهای مختلف استان مازندران به شدت امنیتی توصیف شد. در گرگان مرکز استان گلستان، شمار زیادی به خیابان آمدند.
قزوین، همدان، اراک، زنجان، اصفهان، شیراز، بندرعباس، مشهد، بجنورد، اقلید، آباده، اهواز، بوشهر، زاهدان، ارومیه و درود صحنه رزم شبانه بود.
در کردستان سنندج، قروه، کامیاران و سقز میدان رزم بود. ماموران حکومتی در سنندج حداقل یکنفر و در کامیاران دو نفر را به قتل رساندند. حداقل یک مامور حکومتی در کامیاران کشته شد. در شیراز، دادستان فارس کشته شدن یک نیروی بسیجی را تایید کرد. در بوکان، منابع امنیتی بدون اینکه نامی را افشاء کنند، کشته شدن دو مامور حکومتی را گزارش کردند.
در مهاباد و بوکان دو شهر استان آذربایجانغربی که در بیشتر شبهای دو ماه اخیر معترضان در خیابان حضور داشتهاند هم همانند قبل جمعیت زیادی به خیابان آمدند.
در سراسر ایران «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» فریاد زده شد. «مرگ بر دیکتاتور» و «مرگ بر خامنهای» هم در بیشتر مناطق به گوش رسید.
در سالگرد آبان ۹۸ دامنه اعتراضات گستردهتر شد و ایران یک روز و شب کمسابقه را تجمع کرد. در شهرهای بزرگ محلههای بیشتری محل اعتراض شدند. در شهرهای کوچک و حتی روستاها هم که تا به حال اعتراضی شکل نگرفته بود، معترضین خشمگین با شعارهایی چون «زن، زندگی، آزادی»، «مرگ بر دیکتاتور» و «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» به خیابان آمدند.
در استان فارس اعتراضات گسترده بود و زنان روستای بلغان از توابع جویم راهپیمایی کردند و شعار دادند «زن، زندگی، آزادی.»
در اوز لارستان هم گروهی از معترضان در خیابان حضور یافتند. اوز شهری است با جمعیت کمتر از 20 هزار نفر. مذهب ساکنان این شهر سنی و زبان آنها نیز اچُمی است. این نخستین بار از زمان آغاز اعتراضات دو ماه اخیر در ایران است که در این شهر تجمع شکل میگیرد.
در ویدئویی که شامگاه سهشنبه از این شهر منتشر شد «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» به گوش میرسد. زنان در این ویدئو بدون حجاب هستند.
در استان هرمزگان، رویدر و بندرخمیر، به ترتیب در فاصله 120 کیلومتری و 96 کیلومتری بندرعباس آمدند. رویدر، شهری با جمعیت کمتر از 10 هزار نفر در همسایگی بندرخمیر قرار دارد. بندر خمیر از جمله شهرهای فقیر به شمار میرود که تابستان امسال یک زلزله سخت را تجربه کرد. این شهر بندری در حاشیه خلیج فارس از تنها یک درمانگاه و یک بیمارستان کوچک خیریهای بهرهمند است و بخش بزرگی از جمعیت آن در بافتهای فرسوده یا سکونتگاههای حاشیهای زیست میکنند.
در یک ویدئو از این شهر گروهی از زنان دست در دست یکدیگر در خیابان میرقصند. این ویدئو را ببینید:
شهر رویدر نیز وضعیتی مشابه دارد. شهری که بخشی از ساکنان از تنگدستی و فقر در سکونتگاههای ناامن زندگی میکنند و بخش اندکی هم تاجرانی هستند که در رفت و آمد میان ایران، امارات متحده عربی و کویت ثروت اندوختهاند.
در سیستان و بلوچستان که از هشتم مهر پس از کشتار در زاهدان و خاش جمعهها صحنه اعتراض بوده است برای نخستین بار گروهی از زنان شب به خیابان آمدند و «زن، زندگی، آزادی» را فریاد زدند. در یک ویدئو از زاهدان شعار «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم» به گوش میرسد.
بندر کنارک در جنوبیترین نقطه استان سیستان و بلوچستان هم همانند زاهدان شاهد حضور زنانی بود که برای نخستین بار در خیابان «زن، زندگی، آزادی» را فریاد میزدند. در ویدئو زیر که از درون یک خودرو ضبط شده است، صدای زنانی که در کنار خیابان شعار میدهند شنیده میشود.
بردسکن در استان خراسان رضوی هم از جمله شهرهایی بود که در سومین سالروز کشتار آبان به محل اعتراض تبدیل شد. معترضان در این شهر که جمعیت آن کمتر از 30 هزار نفر است، در میدان توحید تجمع کردند.
در استان آذربایجان غربی، بوکان و مهاباد در تمامی شبهای گذشته صحنه رزم بودند. در ارومیه نیز چند مرتبه اعتراض خیابانی شکل گرفته بود اما به صورت مستمر تداوم نداشت. شامگاه 24 آبان، بار دیگر معترضان در این شهر به خیابان آمدند و شعار دادند: «هیز تویی، هرزه تویی، زن آزاده منم. عصر سهشنبه فضای ارومیه به شدت امنیتی گزارش شده بود. یک ویدئو از تظاهرات شبانه در ارومیه را ببینید.
در مهاباد که خالق صحنههای انقلابی زیبایی بوده بار دیگر معترضان به خیابان آمدند و با افروختن آتش خیابانها را مسدود کردند. در یک ویدئو از مهاباد صدای شعار «مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه چه رهبر» به گوش میرسد و در یک ویدئو دیگر هم فریاد معترضان که شعار میدهند: «مرگ بر دیکتاتور»، «مرگ بر سپاهی»، «مرگ بر جاش»ـ که به معنای مزدوران محلی است و همچنین این شعار: «حکومت بیچاره، آبان ادامه داره».
در یک ویدئو دیگر از این شهر صدای شعار «نه ملا، نه شاهی، حکومت شورایی» به گوش میرسد.
معترضان در مهاباد پیش از این چند مرتبه بلندگوهای مساجد را در اختیار گرفته و شعارهای انقلابی و فراخوان به حضور در خیابان را از تریبون مساجد پخش کردهاند، اقدامی که سالها پیش در دروره انقلاب 1357 و مقاومت کردستان در برابر سرکوب در سالهای پس از آن انجام شده بود.
در بوکان هم «شورشگران» در چند محله به خیابان آمدند و با مسدود کردن خیابان حرکت خودروها را مختل کردند. در یک ویدئو از بوکان صدای راوی پشت دوربین میگوید «بوکان، 24 آبان، خیابان سالمندان به دست شورشگران بوکانی. درود، درود، درود». در این ویدئو شعلههای آتش مشاهده میشود و بوق ممتد خودروها به گوش میرسد. در یک ویدئو دیگر از بوکان هم صدای «ژن، ژیان، ئازادی/ جاش بهسه گهوادی» که خطاب به مزدوران محلی است به گوش میرسد.
در جاده حصار نیز «شورشگران» خیابان را مسدود کردند. چند ساعت پس از شروع رزم شبانه ویدئویی از بوکان منتشر شد که جمعیت انبوهی از معترضان در حرکتند و خودروها با بوقهای ممتد از آنها حمایت میکنند.
«مشرق نیوز» که به نهادهای امنیتی در ایران نزدیک است در شامگاه 24 آبان کشته شدن یک تن از ماموران حکومتی در جاده حصار بوکان را تایید کرد.
کردستان صبح سهشنبه را نیز با اعتصاب گسترده آغاز کرده بود. مغازهها و بازار بسته ماندند و شهرهای مختلف تا ظهر در سکوت بودند. از عصرگاه سهشنبه معترضان در سنندج، قروه، کامیاران، سقز به خیابان آمدند. افروختن آتش و مسدود کردن محلههای مختلف تاکتیک معترضان در شهرهای مختلف کردستان است. استفاده از بلندگوهای مساجد برای پخش اطلاعیه و فراخوان به حضور در خیابان و سرودهای انقلابی هم شیوه جدیدی است که تا به حال در مهاباد و مریوان مورد استفاده قرار گرفته است. شامگاه سهشنبه در کامیاران نیز از این شیوه استفاده شد. از یک بلندگو در کامیاران معترضان شعار دادند: «مرگ بر ستمگر، نه شاه میخوایم نه رهبر.»
صدای راوی پشت دوربین هم میگوید «24 آبان کامیاران، مرگ بر ستمگر نه شاه میخوایم نه رهبر». در این ویدئو صدای گروهی از حاضران در خیابان که دورتر از مسجد دیده میشوند و فریاد میزنند «بژی کامیان- زنده باد کامیاران» هم به گوش میرسد.
شامگاه سهشنبه، منابع نزدیک به فعالان کرد گزارش کردند یک کودک در کامیاران به ضرب گلوله ماموران حکومتی به قتل رسیده است. در ویدئویی که کولبرنیوز منتشر کرد، پیکر خونی یک نفر بر روی زمین دیده میشود و صدای افرادی که دور او جمع شدهاند و میگویند «چشمهایش را باز کرد، زنده است، زنگ بزن به دکتر» شنیده میشود. کولبرنیوز هویت این کودک را سعید مرادی اعلام کرد. یک شاهد عینی هم در گفتوگو با زمانه قتل یک کودک را تایید کرد اما منابع نزدیک به فعالان کرد گفتهاند که او به بیمارستان منتقل شده و به کما رفته است.
فواد محمدی دیگر شهروند کامیارانی بود که به دست ماموران حکومتی به قتل رسید.
پیش از آن، کاربران شبکههای اجتماعی از کامیاران در توییتر نوشته بودند که صدای تیراندازی در شهر به گوش میرسد.
خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی(ایرنا)، کشتهشدن دستکم یک مامور امنیتی در کامیاران را تایید کرد. هویت این مامور حکومتی رضا آذربار اعلام شد.
یک ویدئوی دیگر از کامیاران در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن گفته میشود «اینجا کامیاران، شهر فرزاد کمانگر است». فرزاد کمانگر، معلم کرد را در اردیبهشت 1389 بههمراه شیرین علم هولی، فرهاد وکیلی و علی حیدری اعدام کردند.
دامنه اعتراضات در کامیاران پس از انتشار خبر کشتهشدن حداقل دو شهروند به دست ماموران سرکوب، گستردهتر شد. کولبرنیوز از آتش زدن پایگاه بسیج در این شهر خبر داد. خانواده فواد محمدی به اداره اطلاعات احضار و تهدید شدند که تنها در صورتی که مراسم خاکسپاری را «بدون سر و صدا و تجمع» برگزار کنند، پیکر فواد را به آنها تحویل میدهند.
مردم شهر به خانه فؤاد محمدی رفتند و در آنجا «سرود ای شهید» را خواندند. تا لحظه تنظیم این گزارش پیکر فؤاد به خاک سپرده نشده بود. ماموران امنیتی خانواده کشتهشدگان در کردستان را برای خاکسپاری شبانه کشتهشدگان تحت فشار قرار میدهند.
در سنندج هم همانند تمام شبهای قبل معترضان در چند محله به خیابان آمدند. در محله نوبهار سنندج معترضان با آتش زدن لاستیک خیابان را مسدود کردند. در یک ویدئو از این محله صدای جمعی که شعار میدهند «مرگ بر دیکتاتور، مرگ بر سپاهی، مرگ بر جاش، مرگ بر خامنهای و کردستان گورستان فاشیستان» به گوش میرسد. در ننله معترضانی که آتش افروخته بودند شعار دادند: «مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه چه رهبر.»
در شهرک بهاران هم که یکی از کانونهای اعتراضی در تمام شبهای گذشته بود، معترضان به خیابان آمدند. همچنین در حاجیآباد ماموران سرکوب به سوی معترضان گاز اشکآور و گلوله ساچمهای شلیک کردند.
عمار گلی روزنامهنگار کرد و همکار مرکز حقوق بشر کردستان یک فایل صوتی از سنندج منتشر کرد که در آن صدای تیراندازی شنیده میشود. او نوشت در عباسآباد نیروهای سرکوبگر از بمبهای صوتی و شلیک گلوله با اسلحه جنگی(کلاشنیکوف ) به مردم یورش بردهاند در دره «سەگە ڕەش» و تپە “خەجێ” به انقلابیون شلیک کردند و به شماری از خانهها حمله شده است.
زانیار اللهمرادی و عیسی بیگلری در سنندج به ضرب گلوله ماموران سرکوب حکومتی جان باختند.
در سقز، زادگاه ژینا هم اعتراضات به شب کشیده شد. در ویدئوهایی که از این شهر منتشر شد معترضان در میان یک خیابان آتش افروختهاند و «مرگ بر دیکتاتور» را فریاد زدنند. سقز نقطه آغاز خیزش «ژن، ژیان، ئازادی» است که دو ماه از آغاز آن میگذرد. ژینا(مهسا امینی) که در جریان بازداشت بهدست پلیس گشت ارشاد به قتل رسید متولد سقز بود. در مراسم خاکسپاری و چهلم او هزاران تن در سقز به خیابان آمدند و علیه حکومت شعار دادند. فشارهای امنیتی بر فعالان مدنی و خانواده امینی در این شهر هم مانع از تداوم اعتراضات نشد.
در قروه نیز معترضان به خیابان آمدند. قروه جمعیتی کمتر از 15 هزار نفر دارد و در حد فاصل همدان و سنندج قرار گرفته است. در یک ویدئو از این شهر معترضان در پیادهرو حرکت میکنند و شعار میدهند «بسیجی و سپاهی، داعش ما شمایید.»
بانه، کرمانشاه، ایلام و دیواندره شاهد تداوم اعتراض بودند. در یک ویدئو از کرمانشاه صدای شعار «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» به گوش میرسد.
در ایلام هم در ویدئوهایی که منتشر شد شعار »مرگ بر دیکتاتور« و «نترسید ما همه با هم هستیم» به گوش میرسد.
معترضان در همدان در خیابان بوعلی جمع شدند. در ویدئویی که از این شهر منتشر شد گروهی از معترضان شعار میدهند: «مرگ بر دیکتاتور.»
در قزوین هم بنا بر گفته شاهدان عینی حضور ماموران امنیتی پررنگ بود. در خیابان خیام که یکی از پرترددترین خیابانهای قزوین است ماموران سرکوب به سمت خودروها گلوله ساچمهای شلیک کردند. در دو ویدئو از قزوین صدای تیراندازی ماموران حکومتی به معترضانی که شعار میدهند «هیز تویی، هرزه تویی، زن آزاده منم» به گوش میرسد.
در استان گیلان هم دامنه اعتراضات گسترده بود. از رشت چند ویدئو در شبکههای اجتماعی منتشر شد. در یک ویدئو گروهی که در کنار خیابان ایستادهاند فریاد میزنند «قسم به خون یاران، ایستادهایم تا پایان». دی یک ویدئو دیگر هم صدای جمعی که کنار یک آتش ایستاده و شعار میدهند «بسیجی جیرهخور/آخرشه خوب بخور» و «مرگ بر دیکتاتور» به گوش میرسد.
در یک ویدئو دیگر از این شهر ماموران سرکوب بهسوی معترضان گاز اشکآور پرتاب میکنند. همچنین در یک ویدئو دیگر که از داخل یک خودرو ضبط شده است ماموران سرکوب با لباس و اسلحه دیده میشوند و صدای تیراندازی به گوش میرسد.
در زنجان هم معترضان به خیابان آمدند. در یک تصویر از شامگاه سهشنبه در زنجان که در شبکههای اجتماعی منتشر شد جوانی که یک تابلو راهنمای معابر عمومی را بر دوش دارد، دیده میشود.
در تهران اعتراضهای محلهای از صبح آغاز شد. رسانههای وابسته به نهادهای حکومتی تلاش کردند بسته ماندن مغازهها و بازار را به «احساس ناامنی» بازاریان و کسبه نسبت بدهند. شامگاه شنبه، اعتراضها گستردهتر شد.
ویدئوهایی که از محله هروی تهران منتشر شد. این محله در شرق تهران به دلیل تجمع چند بازار یکی از تجاریترین مناطق به شمار میرود.
یک ویدئو نیز از تجمع معترضان در خیابان انقلاب منتشر شد که در آن شعار «مهسا حدیث سیاوش/آتش جواب آتش» به گوش میرسد. در یک ویدئو دیگر از این خیابان معترضان یک موتورسیکلت متعلق به نیروهای سرکوب را آتش زدند.
در تهرانپارس و شهرک غرب معترضان به خیابان آمدند. در شهرک غرب معترضان خیابان سپهر را مسدود کردند و «مرگ بر دیکتاتور» را فریاد زدند. در تهرانپارس آنگونه که صدای راوی پشت دوربین میگوید معترضان در مقابل پاساژ سیروان تجمع کردند.
در تهرانسر گروهی از معترضان گرد آتش «آزادی آزادی» را همخوانی کردند. صدای راوی پشت دوربین تاریخ را 24 آبان اعلام میکند. در شهر زیبا تهران گروهی از معترضان در وسط یک خیابان همین شعار را تکرار کردند.
در یک ویدئو دیگر از محله پونک که با فاصله ضبط شده است گروهی تلاش میکنند خیابان را مسدود کنند. در قلهک و هفت حوض هم معترضان به خیابان آمدند. صادقیه و خیابان ولیعصر نیز صحنه اعتراض بودند.
یک ویدئو از درون اتوبوسهای تندرو تهران منتشر شد که در آن یک زن شعار میدهد «جمهوری اسلامی، نمیخوایم نمیخوایم»، «آهای آهای نشستهها، مهسا بعدی از شماست» و «مرگ بر دیکتاتور» و مسافران اتوبوس نیز همراه با او شعار میدهند.
در تهران یک بیلبورد تیم ملی فوتبال مردان که روز دوشنبه 23 آبان با ابراهیم رئیسی دیدار کردند را به آتش کشیدند. همچنین یک پارچه نوشته که بر روی آن نوشته شده بود «آبان خونین ۲۴، 25،26، 1500 کشته، زن زندگی آزادی» از پل عابر پیاده آویخته شد.
یک ویدئو دیگر نیز از شلیک ماموران سرکوب در ایستگاه مترو در شبکههای اجتماعی منتشر شد.
مازندران در نخستین روزهای خیزش صحنه خشونت بیش از حد ماموران حکومتی بود و همین خشونت مرگبار از شعله اعتراضها کاست اما با گذشت زمان بار دیگر اعتراضهای محلهمحور در شهرهای مختلف این استان شکل گرفت. شامگاه سهشنبه چند ویدئو از قائمشهر در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه» شنیده میشود.
در یک ویدئو دیگر از این شهر هم ماموران سرکوب موتورسوار به سمت سرنشینان یک خودرو شلیک میکنند. زمان این ویدئو اما مشخص نیست.
از آمل یک ویدئو در شبکههای اجتماعی منتشر شد که صدای راوی زمان آن را 24 آبان اعلام میکند. در این ویدئو گروهی از زنان بدون حجاب با هم «آزادی آزادی» را فریاد میزنند. کاربران شبکههای اجتماعی فضای این شهر را به شدت امنیتی و حضور ماموران سرکوب با لباس نظامی و لباسشخصی را پرشمار گزارش کرده بودند.
در بابل نیز معترضان در خیابان حضور یافتند. در یک ویدئو از بابل ماموران در حال تهاجم به معترضان با فریاد «بیشرف بیشرف» خطاب قرار داده میشوند. به نظر میرسد مکان این کنش اعتراضی خیابان شریعتی است.
در استان گلستان، گرگان صحنه اعتراض بود. در یک ویدئو از اعتراض شبانگاهی در این شهر صدای «امسال سال خونه سیدعلی سرنگونه» به گوش میرسد.
در یک ویدئو دیگر از این شهر هم صدای راوی میگوید «بامداد 24 آبان آتش زدن دفتر نماینده شهر منتظری. به امید آزادی ایران، زن، زندگی، آزادی». در این ویدئو شعلههای آتش بر در ورودی یک ساختمان دیده میشود.
در استانهای سه گانه خراسان(شمالی، رضوی و جنوبی) هم معترضان در چندشهر به خیابان آمدند. در مشهد مرکز استان خراسان رضوی که یکی از پایگاههای مذهبی مهم حکومت بهشمار میرود، اعتراضات در چند محله شکل گرفت.
یک ویدئو از خیابان فلسطین مشهد در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن شعار «زن، زندگی، آزادی» شنیده میشود.
در بلوار پیروزی مشهد هم معترضان شعار دادند: «حکومت بچهکش، نمیخایم نمیخایم»، «بسیجی، سپاهی، داعش ما شمایی» و «مرگ بر دیکتاتور.»
در سبزوار هم معترضان به خیابان آمدند. یک ویدئو از این شهر در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در آن شعار «مرگ بر دیکتاتور» و «نترسید نترسید، ما همه با هم هستیم» به گوش میرسد.
در یک ویدئو دیگر از سبزوار معترضان خیابان را مسدود کردهاند و خودروهای متوقف شده در ترافیک به صورت ممتد بوق میزنند.
در استان خراسان شمالی در بجنورد معترضان به خیابان آمدند و «آزادی آزادی آزادی» را فریاد زدند. در این شهر نیز پیش از این اعتراض شبانه به صورت محدود شکل گرفته بود. یک ویدئو نیز از رقص گروهی از زنان در یک خیابان بجنورد منتشر شد.
در استان فارس، علاوه بر اوز و روستای بلغان، در شیراز، آباده، اقلید و مرودشت هم معترضان به خیابان آمدند. در شیراز در معالیآباد هسته اعتراضی شکل گرفت. معترضان در شیراز تا بامداد 25 آبان در خیابان ماندند. در یک ویدئو از ساعات پایانی سهشنبه در شیراز معترضان در خیابان آتش افروختهاند و «مرگ بر دیکتاتور» را فریاد میزنند.
خبرگزاری تسنیم که به سپاه پاسداران نزدیک است به نقل از دادستان فارس نوشت در شیراز یک «طلبه بسیجی» به دلیل «اصابت کوکتل مولوتف» کشته شد. دادستان فارس ادعا کرد که برای کشته شدن این بسیجی که نامش را اعلام نکرد، پرونده قضایی تشکیل شده است.
در اقلید هم در یک ویدئو که انبوه دود در آن دیده میشود معترضان ماموران حکومتی را بیشرف خطاب میکنند. در آباده نیز معترضان یک دستگاه موتورسیکلت ماموران سرکوب را به آتش کشیدند.در همسایگی استان فارس، چند شهر در استانهای بوشهر و هرمزگان هم شاهد اعتراض مردم خشمگین بودند. در استان هرمزگان علاوه بر بندر خمیر و رویدر که برای نخستین بار معترضان در آنجا به خیابان آمدند، در بندرعباس هم اعتراض محلهمحور شکل گرفت. در یک ویدئو از بندرعباس شعار «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه» شنیده میشود.
در استان بوشهر نیز علاوه بر شهر بوشهر، معترضان در جم، یکی از شهرهایی که در آبان 1398 به دلیل بستن جاده ارتباطی با عسلویه خشونت شدیدی از سوی ماموران حکومتی بر آن تحمیل شد، علیه حکومت شعار دادند. در یک ویدئو از این شهر معترضانی که با آتش زدن لاستیک خیابان را مسدود کردهاند، شعار میدهند «توپ، تانک، فشفشه، آخوند باید گم بشه.»
در استان خوزستان ایذه، شهری که در دی 1396، شاهد خشونت مرگبار پلیس و نیروی سرکوب بود شامگاه سهشنبه دوباره صحنه اعتراض شد. ایذه از جمله شهرهای با نرخ بیکاری بالا است و به گفته مسئولان حکومتی از هر چهار جوان این شهر سه نفر بیکارند. در سالهای اخیر بارها جویندگان کار در ایذه مقابل پروژههای نفت و گاز تجمع کردهاند. جمعیت غالب این شهر را لرهای بختیاری تشکیل میدهند. در یک ویدئو از این شهر گروهی از معترضان شعار میدهند «امروز روز آزادی است، جای بهمنی خالی است.»
هادی بهمنی کودک کار 17 سالهای بود که در اعتراضات تابستان 1400 که به «قیام تشنگان» شهرت یافت به ضرب گلوله ماموران حکومتی کشته شد.
در اهواز، معترضانی که سطلهای زباله را در وسط خیابان معلق کرده بودند شعار دادند «هیز تویی، هرزه تویی، زن آزاده منم.»
در استان چهارمحال و بختیاری یک ویدئو از پرتاب آتش به ساختمان حوزه علمیه و حسینیه صاحبالزمان شهر هفشجان منتشر شد.
در استان اصفهان ویدئوهایی از اعتراض محلهمحور در شاهین شهر و اصفهان منتشر شد. در یک ویدئو از اصفهان معترضان خیابان را با سطل زباله آتش زده مسدود کردهاند و شعار میدهند «هیز تویی، هرزه تویی، زن آزاده منم» و «مرگ بر دیکتاتور.»
در شاهین شهر هم معترضان که شماری از آنها روسریهایشان را در هوا میچرخاندند «آزادی آزادی آزادی» را فریاد زدند.
در استان مرکزی معترضان علاوه بر اینکه با نور بر روی کوه شعار «زن، زندگی، آزادی» را نوشتند، در خیابان نیز یک خودرو پلیس به آتش کشیدند. در یک ویدئو دیگر از اراک معترضانی که یک بنر حکومتی را به آتش کشیدهاند «مرگ بر دیکتاتور» را فریاد میزنند.
درود در استان لرستان هم از دیگر شهرهایی بود که چند ویدئو از رزم شبانه در آنجا منتشر شد. در یک ویدئو یکی از معترضان با فلاخن به سمت ماموران حکومتی سنگ پرتاب میکند. در یک ویدئو دیگر هم گروهی از معترضان در خیابان ایستادهاند و حرکت خودرها را مختل کردهاند. منابع نزدیک به حزب آزاد کردستان از شلیک ماموران دولتی به معترضان در درود خبر دادند.
اعتصاب و اعتراض دانشجویان
دانشجویان در دانشگاههای مختلف از رفتن به کلاسهای درس خودداری کرپه و دست به تحصن زدند. دانشگاههای کردستان، گیلان، اصفهان، آمل، کرج، بهشتی، شریف، امیرکبیر، هنر تهران، تربیت مدرس، علم و فرهنگ، رازی کرمانشاه، شیراز، خمینی شهر، آزاد تهران مرکز، تهران غرب، علوم تحقیقات، نوشیروانی بابل، و … روز سهشنبه شاهد تحصن و اعتراض دانشجویان بود.
تحصن دانشجویان پردیس مرکزی دانشگاه تهران که از ساعاتی پیش روبروی دانشکده فنی پایین شروع شد، با وجود رفتار غیرقانونی و خشونتآمیز حراست همچنان جریان دارد. طبق گزارشات ارسالی، دانشجویان این پردیس بر حق قانونی خود یعنی تحصن و اعتراض دانشجویی تاکید داشتند و مقاومت خود را ادامه دادهاند، اما با ادامه رفتار خشونتآمیز حراست دانشگاه تهران و لباسشخصیها، این تحصن به درگیری تبدیل شده و طبق گفته دانشجویان تنش و درگیری در پردیس مرکزی دانشگاه تهران همچنان بالاست. از عوامل ایجاد درگیری و ضربوشتم دانشجویان، شخص حسین ایزدیار رییس حفاظت فیزیکی دانشگاه تهران میباشد.
تجمع امروز دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران واقع در امیرآباد، با وجود مقابله حراست، با همخوانی «سرود زن» و سر دادن شعارهای:
زاهدان کردستان چشم و چراغ ایران
کشته شده خدانور به دست چندتا مزدور
دانشجو بیدار است از استبداد بیزار است
قسم به خون یاران ایستادهایم تا پایان
زن زندگی آزادی
آزادی حق ماست، مهسا اسم رمز ماست
1500 نفر کشته آبان ماست
دانشجوی زندانی آزاد باید گردد
دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد
تجمع امروز دانشجویان دانشگاه علم و فرهنگ همراه با پلاکاردهای:
زن زندگی آزادی
هیز تویی هرزه تویی زن آزاده منم
سکوت شما ینی حمایت از ظلم و ظالم
و نام مهسا امینی بههمراه نامهای دیگر جانباختگان.
تجمع امروز دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس. از جمله شعارها:
1500 نفر کشتهی آبان ماست
فقر فساد گرونی میریم تا سرنگونی
قسم به خون یاران ایستادهایم تا پایان
ما تماشاگر نمیخواهیم به ما ملحق شوید
دانشجوی باغیرت حمایت حمایت
آزادی آزادی آزادی
گزارشی از اعتراضات امروز دانشجویان دانشگاه هنر تبریز
تجمع امروز دانشجویان دانشگاه هنر تبریز که 3 ساعت به طول انجامید، با همخوانی «سرود برابری» و «سرود زن» شروع شد. سپس شعار زن، زندگی، آزادی و شعارهای آبان سر داده شد. در ادامه و در حمایت از دانشجوهای ممنوعالورود شده شعارهایی سر داده شد.
نیروهای حراست و لباس شخصی در واکنش به این تجمع به تهدید پرداخته و گفتند دانشجویان دارای پرونده انضباطی تعلیق میشوند و مدعی شدند اگر دانشجویان به تفکیک جنسیتی سلف و بوفه احترام بگذارند، حکم دانشجویان ممنوعالورودی سبکتر خواهد شد. اما همچنان به تصویر برداری از دانشجویان پرداختند. همچنین دو تن از دانشجویان هنگام خروج از دانشگاه مورد ضرب و شتم یگان ویژه قرار گرفتند. گفته میشود مقابل خوابگاه دختران نیروهای لباس شخصی اقدام به عکسبرداری از دانشجویان کردند که با حمایت و مقابله مردم با آنها همراه شد.
از جمله شعارها:
آبان ماه تابان/ دیکتاتوری به پایان
گلوله گر ببارد/ آبان ادامه دارد
ما همه باهم هستیم/ بهجنگ تا بهجنگیم
یه دانشجو کم بشه/ هزار نفر پشتشه
دانشجو تعلیق بشه/ دانشگاه تعطیل میشه
تا حقمونو نگیریم/ سر کلاس نمیریم
دانشجو مجرم نیست/ دانشگاه زندان نیست
دانشگاه سپاهی/ نمیخوایم نمیخوایم
همش میگین گفتگو/ مرگ بر دروغگو
دانشجو بیدار است/ از ظلمتان بیزار است
از بس دروغ شنیدیم/ حرفتونو گوش نمیدیم
مذاکرات رفراندوم/ رمز فریب مردم
ما حرف حقو گفتیم/ صدای تیر شنفتیم
رئیس حراست/ نماد وقاحت
یه مملکت رو آبه/ وعدههاشون سرابه
فکر نکنید امروزه/ قرار ما هرروزه
قسم به خون یاران/ ایستادهایم تا پایان
توپ تانک فشفشه/ آخوند باید گم بشه
بسیجی سپاهی/ داعش ما شمایی
هیز تویی هرزه تویی/ زن آزاده منم
بیزارم از دین شما/ نفرین به آیین شما
در تهران همزمان با مردم و کسبه، دانشجویان نیز در چندین دانشگاه تهران تجمع و تحصن کردهاند. پیش از ظهر سهشنبه 24 آبان، این تجمعها در برخی دانشکدههای دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد تهران واحد علوم تحقیقات، دانشگاه خواجه نصیر و دانشگاه بهشتی گزارش شدهآند.
اعتصاب بازاریان
در شهر تهران بازار بزرگ تهران، بازار شوش و همچنین سایر مناطق بازار روز چهارشنبه 25 آبان تعطیل بودند.
در زیر بخشی نام شهرهایی که تعطیلی بخشی یا کل بازار در رسانهها منتشر شده است:
کسبه سنندج
کسبه و بازاریان در ساری
کسبه و بازاریان در تبریز
گروهی از کسبه و بازاریان در اهواز
کسبه در شاهین شهر
کسبه در مهاباد
کسبه در رشت
کسبه در بندرعباس
کسبه در بوکان
کسبه در بیجار
کسبه در مرودشت
کسبه و بخشهایی از بازار در شیراز
کسبه و بخشهایی از بازار اصفهان
کسبه و بخشهایی از بازار کرمان
مغازهداران در خرمآباد
مغازهداران در آباده
مغازهداران در بابل،
مغازهداران در کرمانشاه
کسبه و بازاریان در صومعهسرا
همچنین براساس گزارش منابع حقوق بشری شهرهای مریوان، پیرانشهر، سقز، بهبهان، اراک، قروه، جوانرود و دیواندر شاهد تعطیلی بازار و یا کسبه بودند.
کتمان واقعیت در بزرگداشت سالروز آبان 1398
برای مثال، خبری که روز 24 آبان 1401، توسط «امیر حسین ثابتی»، مجری برنامه «جهان آرا» در شبکه افق وابسته به سازمان صداوسیما، در توییتی نوشته است:
«با یکی از اقوام که در بازار مغازه دارد صحبت کردم. میگفت ما بازاریها هیچوقت هیزم بقیه نمیشویم و برای ما مهم کسبوکار خودمان است. امروز هم بیتوجه به فراخوان ضدانقلاب مشغول کار روزمره بودیم که اوباش با شلوغ کردن در ورودی پاساژ باعث شدند مغازهداران از ترس غارت مغازه و اجناسشان تعطیل کنند. با اینکه طرفدار جمهوری اسلامی نیست، اما حسابی از ضدانقلاب شاکی بود که مانع کسبوکارشان هستند. حرفش این بود که چرا محکمتر با اینها برخورد نمیشود؟ خلاصه اینکه این مدل کارها اسمش انقلاب نیست. انقلاب یعنی همراهی تودههای مردم برای انجام یک کار. نه اینکه با وحشیبازی و ایجاد ترس و اجبار، بقیه را مجبور به تعطیلی مغازه کنید تا از نان خوردن بیفتند. اگر اسم این کار انقلاب بود، امروز باید همه مغازههای تهران تعطیل میشد، اما غیر از بازار و چند جای دیگر که از ترس غارتگری اوباش تعطیل شدهاند، مردم دارند کار خودشان را انجام میدهند.»
مرور گزارشهای رسانههای حکومتی چون «تسنیم»، «فارس»، «جامجم» و … نیز، نشان میدهد که خط خبری آنها از اعتصاب بازاریان در سالروز وقایع آبان 1398، آنگونه که نهادهای امنیتی و نظامی دیکته کردهاند نه حقیقت را.
تهدیدهای حکومت
محسنی اژهای، رییس قوه قضاییه ایران، ضمن پایان یافتن هرگونه مماشات با معترضان به تبعیت از سخنان علی خامنهای معترضان را وابسته به دولتهای غربی و عربستان سعودی دانست و اقدامهای آنها را هدفمند خواند و به صراحت از برخورد قاطع دستگاههای قضایی گفت. اژهای صدور احکام سنگین را خواسته جامعه دانست.
در این میان، بیانیه 227 تن از نمایندگان مجلس در مورد درخواست صدور حکم اعدام برای معترضان موجب نگرانی جدی جامعه شده است. فعالان حقوق بشر بر این باورند که حکومت برای نمایش اقتدار بنا را بر اعدام سریع برخی از معترضان بگذارد.
مشت آهنینش را بر سر معترضان بکوبد و با اعدامها و احکام سنگین گسترده برای مردم معترض خط و نشان بکشد، بهسرعت خیابانها خلوت خواهد شد. برخی از چهرههای نزدیک به حکومت وعده تکرار تجربه تابستان 67 را دادهاند. این اقدامات نمایشی حکومت و نهادهای سیاسی و نپامی و قضایی آن و همچنین رسانههای وابسته به حکومت، برای ارعاب یا اجرایی کردن اعدامها، به امید ترسیدن جامعه و به خانه برگشتن معترضان در جریان است.
با وجود سرکوبهای وحشیانه و این همه کشتار و دستگیری، روزی نیست که شاهد اعتراضهای پیاپی و شجاعانه کارگران، معلمان، بازنشستگان، نویسندگان، هنرمندان، وکلا، زنان، خانوادههای دادخواه، کشاورزان و تمامی محرومان و آزادیخواهان جامعه در شهرهای مختلف و حتی در روستاهای ایران نباشیم. حکومتی که پایههای آن از یک سو بر سانسور، سرکوب، خشونت، بازداشت، شکنجه و ریختن خون جوانان معترض و فعالان سیاسی و مردم معترض، و از سوی دیگر بر فساد، فریب و تحمیل فقیر و فلاکت روزافزون مردم بنا شده است، نمیتواند در برابر جنبشهای مستقل و انقلابی پیگیر و پایدار و اعتصابهای سراسری دوام بیاورد.
نتیجهگیری
اطلاعاتی که تاکنون از گفتارهای جوانان در شبکههای اجتماعی و از پژوهشهای میدانی بعضی از پژوهشگران به دست آمده نشان میدهد که جوانانی که جنبش را پیش میرانند وابسته به طبقات و گروههای اجتماعی گوناگون در همه استانهای کشورند. خواست اصلیِ آنان آزادی و برابری و برخورداری از یک زندگی شایسته انسانی است. اما آنها میدانند که حکومت اسلامی بنا به سرشت ایدئولوژیکی و مذهبیش نمیتواند به خواست و مطالبات آنها پاسخ دهد.
آنان خواهان همه امکانات رفاهی و آزادیهایی هستند که در کشورهای آزاد جهان مردم از آنها برخوردارند. مانند آزادیهای فردی، جمعی، تشکل، اندیشه و بیان، مدنی، آزادی وجدان، آزادی دین و مذهب، آزادی مطبوعات، آزاید زبانهای مادری، آزادی پوشش و بهطور کلی همه آزادیهای جهانشمول هستند.
این جوانان وابسته به دورانی هستند که موبایل و اینترنت و سایر شبکههای ارتباط جمعی در دست دارند و به همین دلیل، آنها بسیار بیش از نسلهای پیش از خود با جهان و آنچه در جهان امروز میگذرد، آشنا هستند. ضرورت دارد که تحلیلگران و جامعهشناسان و همچنین سازمانها و احزاب سیاسی، این وضعیت جدید و موقعیت جوانان امروز را درک کنند تا بتوانند درباره این جنبش نوین، راهکارهای واقعی و موثر نشان داد.
جک گلدستون، مدیر مرکز «مطالعات تغییرات اجتماعی، نهادها و سیاستها» در دانشگاه جرج میسون آمریکا و یکی از متخصصان جنبشهای اجتماعی و روندهای انقلابی در گفتوگو با یورونیوز میگوید که هنوز جامعه ایران تا وقوع یک انقلاب فاصله دارد و اقداماتی چون تظاهرات بزرگتر و گستردهتر بههمراه معترضان بیشتر و البته پیوستن گروههای دیگر جمعیتی به ویژه افراد 25 تا 40 سال به جمع معترضین برای موفقیت اعتراضات در ایران ضروری است.
آقای گلدستون که کتابهای متعددی در خصوص «انقلابها» نوشته که بعضی از آنها به فارسی نیز ترجمه شده، همچنین معتقد است اقداماتی چون درخواست برای بستن سفارتخانههای حکومت اسلامی و اخراج سفرا از کشورهای اروپایی میتواند اثرات معکوسی داشته باشد و در نهایت به ضرر جنبش اعتراضی در ایران تبدیل شود.
البته این مصاحبه با گلدستون در ماه نخست خیزش اخیر، صورت گرفته، میافزاید:
سه نکته کلیدی برای رشد و موفقیت اعتراضات ضروری است:
1- گسترش مسائل از آزادی زنان به موضوعات دیگر که هم مشروعیت رژیم را مورد هدف قرار دهد و همچنین مورد هدف قرار دادن مسائل اقتصادی که بتواند حمایت گستردهتری در میان گروههای مختلف جامعه در ایران را جلب کند.
2- اعتصابات مستمر در تاسیسات نفتی و کارگران سایر بخشهای مهم و کلیدی که کار نکردن آنها به صورت واقعی به رژیم آسیب بزند.
3- بیمیلی نیروهای امنیتی برای اقدام قهرآمیز علیه گروه گستردهتری از معترضان که به صورت عملی و مشهود قابل مشاهده باشد.
وی در ادامه میگوید: جای تعجب نیست که «نسلZ»(آنهایی که اکنون 10 تا 25 سال سن دارند) نقش اصلی را در این اعتراضات بازی میکند. در طول تاریخ، جوانان 15 تا 35 ساله، همواره در جنبشهای انقلابی دانشجویی نقش اول را ایفا کردهاند. بیبی بومبرهای امروزی Baby Boomer در دهه 1960، رهبران انقلاب فرهنگی در ایالات متحده و جنبشهای انقلابی دانشجویی و سوسیالیستی در آمریکا و اروپا بودهاند. از آن جمله میتوان به بادر ماینهوف، بریگدرهای سرخ و weather underground اشاره کرد.
هرچند که این جنبش با هیچیک از جنبشهای پیشین مقایسهپذیر نیست اما نباید فراموش کرد که یادآوری تجارب منفی و مثبت جنبش مشروطیت و دوران قبل از کودتای 28 مرداد و همچنین انقلاب 57، که ایران در یک قرن اخیر از سر گذرانده است.
برخی جریانات نیز با در نظر گرفتن اهداف و منافع خود، با پیش کشیدن احتمال بروز جنگ داخلی و سوریهایشدن و جداییطلب را پیش میکشند. یا این که شعارها تغییر میدهند برای مثال در تظاهرات های خارج کشور، طرفداران سلطنت و اصلاحطلبان شرمنده سعی میکنند مانع سردادن شعار «مرگ برستمگر، چه شاه باشد چه رهبر» را بگیرند.
یا در مقابل شعار «زن، زندگی، آزادی»، شعار مردسالاری «مرد، میهن، آبادی را قرار دهند. در حالی که آتش این جنبش با مرگ «مهسا امینی» برافروخته شد. دختران جوان در پیشاپیش آن هستند و تاکنون با جسارت فوقالعاده و تحسین برانگیزی در صف مقدم آن ایستادهاند. اما این جنبش، برخلاف ادعاهای برخی فمینیستها، یک جنبش نیست و یک جنبش برابریطلبی زن و مرد به رهبری زنان است. به عاوه جنبش فمینیستی، گرایش مختلف دارد و یک دست نیست. اما شکی نیست که جنبش فمینیستی جنبشی آزادیخواهانه است.
این جنبش، چنان که از شعارها و گفتارهای دستاندرکاران اصلی آن برمیآید، جنبشی جهانشمول، آزادیخواهانه، برابریطلبانه و طرفدار برقراری روابط و مناسبات همگانی و شورایی است.
تداوم این اعتراضات به مدت بیش از دو ماه، باعث شده تا حکومت اسلامی ایران با یکی از جدیترین چالشهای داخلی خود از زمان استقرار این حاکمیت سیاسی روبهرو شود و با وجود برخوردهای خشن، بازداشتهای گسترده و همچنین کشتهشدن شماری از معترضان، همچنان نتوانسته صدای اعتراضات را خاموش کند. این وضعیت تحلیلهای متفاوتی را در خصوص آینده روند سیاسی در حکومت اسلامی پدید آورده است.
جوانان امروز ایران طرح بزرگی از آینده در سر دارند که در آن بیکاران، محرومان، گرسنگان، گورخوابان، بیسرپناهان، زندگی امنی برگزیند و از زندگی سرد و سخت و مرگآور، برای همیشه بهسوی زندگی شاد و خانههای گرم خواهند شتافت؛ تنفروشان مستاصل در خیابانها شرافت انسانی خویش را بازمییابند و دبستانهای انباشته از گرمای تپنده دانش، آغوش گرم خویش را بهسوی کودکانکار خواهند گشود و قدرت شاه و رهبر در لباسهای نظامی و شخصی و دینی، به فراموشخانه ابدی تاریخ سپرده خواهد شد.
نام آن جانباختگان و نیز همه جانباختگانی را که در تمامی این دههها، با بنیانهای حکومت جهل و جنایت اسلامی پیکار کردند گرامی بداریم و باور داشته باشیم که کوشش خستگیناپذیر مردم ایران، زندگی بهتر و شایستهتر و آزادی و برابری برای همه زنان و مردان جامعه ما به ارمغان خواهدآورد.
ضمن گرامیداشت یاد جانباختگان آبان 1398 و جنبش اخیر، خواهان حق بیچون و چرای مردم برای بیان آزادانه اعتصاب و اعتراض، آزادی بیان و اندیشه، آزادی فوری و بدون قید و شرط همه دستگیر شدگان خیزش اخیر و همه زندانیان سیاسی و اجتماعی، باشیم و به همبستگی جنبشهای اجتماعی و همه مردم آزاده و آگاه برای پیروزی نهایی تاکید ورزیم!