رویترز به نقل از دو منبع سوری نوشت که به احتمال قوی، هواپیمای حامل بشار اسد به هنگام فرار از دمشق سقوط کرده است. رویترز نوشته است که هواپیمای حامل بشار اسد نخست به سمت مناطق ساحلی سوریه پرواز کرده، سپس دور زده و در مسیر معکوس به مدت چند دقیقه پرواز کرده است، اما، بلافاصله از صفحۀ رادار محو شده است.
ار اف آی: “لبنان نیوز” سقوط بشار اسد و رژیم او را چرخش تاریخی در جنگ داخلی سوریه تفسیر کرده که به گفتۀ این رسانه چهرۀ سیاسی خاورمیانه را عمیقاً تغییر خواهد داد. سقوط اسد، به نوشتۀ لبنان نیوز شکنندگیهای رژیم ایران را در خاورمیانه برجستهتر خواهد کرد، زیرا با این سقوط کل راهبرد رژیم ایران طی چهار دهۀ گذشته در سوریه اکنون به گل نشسته است. یعنی : صرف میلیاردها دلار پول و حمایت های گستردۀ نظامی برای حفظ رژیم اسد به بهای کشته شدن صدها هزار شهروند سوری و نابود شدن دست کم نیمی از کشور سوریه.
با سقوط بشار اسد، نه فقط جمهوری اسلامی ایران نفوذ و حضور خود را در سوریه از دست داده، بلکه به تبع آن مسیر حمایتهای تسلیحاتی حکومت ایران از حزبالله لبنان نیز مسدود شده است.
حزبالله لبنان هم به نوشتۀ “لبناننیوز”، پس از تحمل ضربات سنگین اسرائیل و از دست دادن حمایت رژیم اسد در سوریه، بیش از پیش با فشار سیاسی رقبای خود در داخل لبنان روبرو است که میکوشند حزبالله را در صحنۀ داخلی منزوی تر از گذشته کنند.
لبناننیوز نوشته است : در پی این تحولات حکومت ایران شتاب تازهای به برنامۀ اتمی خود جهت دستیابی به توانایی تولید سلاح اتمی بخشیده است. به گفتۀ سرویس های اطلاعاتی آمریکا با این روند حکومت ایران به زودی قادر به تولید دوازده کلاهک اتمی خواهد بود.
با شتاب بخشیدن به برنامۀ اتمی خود، حکومت ایران میکوشد نفوذ از دست رفتۀ خود را در مقابل قدرتهای منطقهای جبران، و موقعیت خود را در مقابل چالشهای بزرگ اقتصادی و اجتماعی در داخل تقویت کند. با این حال، خطر بزرگ این رویکرد نه فقط تشدید تحریمها علیه حکومت ایران، بلکه حملۀ نظامی به تأسیسات اتمی این کشور توسط اسرائیل یا ائتلافی از نیروهای بینالمللی خواهد بود.
سقوط مهمترین و تنها متحد حکومت ایران و شکست بزرگ علی خامنهای
رهبر جمهوری اسلامی ایران هنوز از اظهار نظر دربارۀ سقوط رژیم بشار اسد خودداری کرده است، هر چند این سقوط برای شخص علی خامنهای شکست بزرگی محسوب میشود، زیرا او فرمان اعزام سپاه پاسداران به سوریه برای جلوگیری از سقوط اسد در جریان “بهار عربی” را صادر کرد.
به گفتۀ گزارشگر شبکۀ تلویزیونی “فرانسه ٢٤” ساعته در تهران فرار اسد و سقوط حکومت او ناکامی بسیار بزرگی در عین حال برای کل حکومت ایران است، زیرا بعد از سرکوب و تلاشی حماس و حزبالله لبنان، اینک با سقوط رژیم بشار اسد حکومت ایران مهمترین متحد خود را در منطقه از دست میدهد. به گفتۀ گزارشگر شبکۀ فرانسوی، حکومت ایران بازوهای خود را در خاورمیانه از دست داده است و این به منزلۀ تضعیف شدید موقعیت حکومت ایران در کل منطقه است.
گزارشگر شبکۀ “فرانسه ٢٤” ساعته سپس افزوده است : در این حال سرنوشت نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران در سوریه – اعم از نیروی قدس سپاه پاسداران و اعضای گروه هایی نظیر “فاطمیون” – ناروشن است. برخی برآوردها شمار این نیروها را تا ده هزار تن اعلام میکنند. گزارشگر “فرانسه ٢٤” ساعته سپس افزوده است که جمهوری اسلامی ایران میلیاردها دلار صرف زنده نگه داشتن حکومت بشار اسد طی سال های گذشته کرد و اکنون روشن است که همۀ این سرمایهها به باد رفته است.
رئیس جمهوری منتخب آمریکا، دونالد ترامپ، نیز در واکنش به سقوط رژیم اسد گفت که رهبر پیشین دمشق از سوریه فرار کرد، چون ولادیمیر پوتین دیگر نمیخواست از او پشتیبانی کند. دونالد ترامپ سپس افزوده است که پس از جنگ اوکراین که در آن ششصد هزار سرباز روس تاکنون کشته یا زخمی شدهاند، سوریه اهمیت خود را برای روسیه از دست داده است.
به گزارش “پرس تیوی”، وابسته به جمهوری اسلامی ایران، شورشیان مخالف بشار اسد پس از ورود به دمشق به سفارت ایران در این شهر حمله کردند.
فهد المصری : بدون ضربات اسرائیل به حزبالله و رژیم ایران، پیروزی مخالفان اسد میّسر نبود
فهد المصری، پایهگذار جبهۀ نجات ملی سوریه و سخنگوی ارتش آزاد این کشور در مصاحبه با بخش عربی شبکۀ تلویزیونی i24 گفته است که “بدون ضربات اسرائیل به حزبالله و رژیم ایران ما نمیتوانستیم سوریه را آزاد کنیم.” او بابت این کمک از دولت اسرائیل به عنوان کشور “همسایه و برادر” تشکر کرده و سقوط رژیم بشار اسد را پیروزی اسرائیل نیز خوانده است.
فهد المصری در ادامه خواستار مناسبات صلح آمیز و مبتنی بر “علاقه و احترام” میان اسرائیل و سوریه شده است.
در نخستین ساعات روز یکشنبه هشتم دسامبر بشار اسد دمشق را از طریق فرودگاه بینالمللی این شهر به مقصدی نامعلوم ترک کرد. با ورود مخالفان مسلح بشار اسد به دمشق و سقوط حکومت او ارتش اسرائیل تأسیسات تولید سلاحهای شیمیایی سوریه را بمباران و تانکهای خود را در منطقۀ حائل مرزی میان دو کشور مستقر کرد. اسرائیل مایل نیست که سلاحهای شیمیایی رژیم اسد به دست حزبالله یا اسلامگرایان مخالف اسد بیفتد.
روزنامۀ “جروزالمپست” در مطلبی جداگانه نوشت که اسرائیل تدابیری اندیشیده تا از دستیابی حکومت ایران و حزبالله لبنان به سلاحهای راهبردی سوریه از قبیل موشکهای بالستیکی، هلیکوپترها و هواپیماها و انبارهای مهم سلاح و مهمات جلوگیری کند.
در مطلبی جداگانه، هفتهنامۀ اکسپرس به نقل از افشون استوار ،کارشناس مسائل ایران و استاد دانشگاه در کالیفرنیا، نوشته است که سقوط بشار اسد شکست سیزده سال سرمایهگذاری حکومت ایران برای سر پا نگه داشتن رژیم پیشین دمشق بوده است. به گفتۀ افشون استوار، شکستهای پیدرپی رژیم ایران در منطقه حکومت اسلامی ایران را در وضعیتی دشوار گذاشته، هر چند، به گمان افشون استوار، جمهوری اسلامی همه کارتهای خود را هنوز از دست نداده است. او پیروزی مخالفان بشار اسد را در درجۀ اول نشانۀ ضعف مدافعان رژیم پیشین دمشق (روسیه، ایران، حزبالله…) خوانده و گفته است که ضعفها و مشکلات حزبالله و رژیم ایران در نتیجۀ ضربات اسرائیل قطعاً نقش مهمی در پیروزی ائتلاف مخالفان مسلح بشار اسد داشته است. به گفتۀ افشون استوار با سقوط بشار اسد حضور حکومت ایران در سوریه و لبنان و تهدید آن علیه اسرائیل قویاً کاهش یافته و این روند نزولی همچنان ادامه خواهد داشت.
کارشناس ایرانی به هفتهنامۀ فرانسوی گفته است که رژیم ایران در وضعیت سختی است زیرا نبرد آن با اسرائیل بی وقفه در حال گسترش است و با روی کار آمدن ترامپ دولت آمریکا فشارهای حداکثری علیه حکومت تهران را ازسر خواهد گرفت.
