تالاب آلاگل با ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار، تالاب آجی‌گل با ۳۲۰ هکتار و تالاب آلماگل با مساحت ۲۰۷ هکتار در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان در فاصله نزدیکی نسبت به هم در بخش داشلی برون گنبدکاووس در استان گلستان واقع شده اند.
٣ تالاب بین‌المللی در استان گلستان در معرض بحران خشکسالی قرار دارند؛ هشدار دربارۀ گسترش پدیدۀ ریزگردها
متن : از ار اف آی
رئیس اداره حفاظت محیط زیست گنبد کاووس اعلام کرد که سه تالاب بین المللی استان گلستان با نام های آلاگل، آلماگل و آجی‌گل که در این شهرستان واقع شده اند، به دلیل عوامل انسانی و محیطی، در معرض بحران خشکسالی قرار گرفته‌اند. او همچنین دربارۀ تأثیر خشک شدن این تالاب ها بر معیشت جوامع محلی، کوچ پرندگان مهاجر، گسترش پدیدۀ ریزگردها و متعاقباً افزایش بیماری های تنفسی و چشمی، هشدار داد.
احمد احمدی رئیس ادارۀ حفاظت محیط زیست گنبدکاووس، روز یکشنبه ۸ خرداد، در نشست هماهنگی مدیریت بحران، اظهارداشت: «افزایش دما و کاهش میزان بارندگی به عنوان عوامل طبیعی در کنار عوامل انسانی، همگی دست به دست هم داده تا تالاب‌های بین المللی این شهرستان در معرض بحران قرار گیرد و به عنوان نمونه، پهنۀ آبی تالاب آلاگل به کمتر از ۵۰۰ هکتار و عمق عمیق‌ترین نقطۀ آن به کمتر از یک متر برسد».
وی تاکید کرد: «با توجه به سطح تبخیر سالانه هزار و ۸۰۰ میلی‌متر در این منطقه، در صورتی که اقدامات لازم برای تامین آب انجام نشود این تالاب تا پایان فصل تابستان خشک خواهد شد که مهمترین تاثیر آن بر معیشت جوامع محلی ساکن در محدوده تالاب‌ها و همچنین گسترش پدیده ریزگردهاست».
وی افزود: «اگر به تالاب‌ها آبرسانی مناسب صورت نگیرد، سلامتی انسان‌ها بر اثر بیماری‌های تنفسی و چشمی ناشی از ریزگردها تهدید می‌شود و تاثیر منفی در کوچ پرندگان مهاجر، میزان رویش و تنوع گیاهی و کیفیت آب و هوا دارد و نیز باعث تخریب مزارع کشاورزی و تشدید انگیزه جوامع محلی برای مهاجرت خواهد شد».
او از مسئولان استانی و شهرستان خواست با توجه به بحرانی بودن وضعیت تالاب‌های بین المللی گنبدکاووس، توجه ویژه‌ای به آبرسانی این زیستگاه ها داشته باشند چراکه بر اساس قانون حفاظت و احیای تالاب‌ها بعد از آب آشامیدنی دومین بحث تامین حق آبی تالاب‌هاست.
وی یادآور شد: «پدیده ریزگردها چندین سال است که دامن‌گیر کشور به ویژه استان‌های غربی و جنوبی شده اما در سال‌های اخیر به دلیل مسائل طبیعی از جمله خشکسالی و تغییر شرایط اقلیمی و عوامل انسانی مانند مدیریت نادرست منابع آب و خاک، این پدیده به استان گلستان و شهرستان گنبدکاووس هم سرایت کرده است».
رییس اداره حفاظت محیط زیست گنبدکاووس افزود: «گلستان در طبقه سوم استان‌های درگیر با ریزگردهاست و منشأ خارجی این پدیده، استان‌های خراسان شمالی و سمنان و صحرای قره قوم ترکمنستان است و همچنین کانون بحران گرد و غبار با منشأ داخلی به مساحت ۱۲۲ هزار و ۶۹۴ هکتار در استان تشکیل شده است».
وی ادامه داد: «کانون‌های بحرانی فرسایش بادی به مساحت ۷۲ هزار و ۲۷۷ هکتار در ۱۰ درصد مساحت گلستان در سه شهرستان گمیشان، آق‌قلا و گنبدکاووس تشکیل شده و مناطقی از بخش اینچه برون گنبد در همسایگی شهرستان‌های گمیشان و آق‌قلا به مساحت ۱۳ هزار و ۱۰۰ هکتار در معرض فرسایش بادی قرار دارد».
وی اضافه کرد: «روزهای درگیر با پدیدۀ گرد و غبار در گنبدکاووس به ۴۰ تا ۵۰ روز می‌رسد که به طور عمده در فصل بهار اتفاق می‌افتد».
بنا به گفتۀ فعالان حوزۀ حمایت از محیط زیست، شکار و صید بی‌رویۀ جوامع انسانی ساکن در حاشیۀ تالاب، ورود پساب‌های شهری و روستایی و زهکش‌های کشاورزی از اراضی بالادستی و تغییرات ناشی از آن در خواص فیزیکی و شیمیایی آب و به تبع آن تخریب فون بنتیک موجود در تالاب که در نهایت منجر به کاهش غنای زیستی تالاب می‌شود، احداث سد و سازه‌های هیدرولیکی در مسیر منابع تامین کننده آب، عدم رعایت میزان حقابه تعیین شده توسط دستگاه‌های مسوول برای حفظ بقا و پایداری اکوسیستمی تالاب و برداشت بی رویه آب، مهمترین عوامل تهدید کننده تالاب‌های بین المللی استان محسوب می‌شود.
همچنین حفظ این سیستم پیچیده اکولوژیک و سود جستن از منابع بی شمار اقتصادی، تفرجگاهی و ژنتیکی، در گرو مطالعه و شناخت دقیق هر تالاب است و بدون اندیشیدن به محیط زیست، بهره‌وری از طبیعت امکان پذیر نخواهد بود.
تالاب‌های بین المللی آلاگل، آجی‌گل و آلماگل همزمان با برگزاری نخستین نشست پژوهشگران سازمان جهانی حفاظت، در سال ۱۳۵۰ با هدف حفاظت از تالاب‌های مهم در رامسر که تحت عنوان «کنوانسیون رامسر» در مجامع بین المللی از آن یاد می‌شود به همراه تالاب‌های مهم دیگر ایران و به منظور حمایت بهتر از آنها، به ثبت این کنوانسیون رسید.
تالاب آلاگل با ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار، تالاب آجی‌گل با ۳۲۰ هکتار و تالاب آلماگل با مساحت ۲۰۷ هکتار در نزدیکی مرز ایران و ترکمنستان در فاصله نزدیکی نسبت به هم در بخش داشلی برون گنبدکاووس در استان گلستان واقع شده اند.
