کتاب : مبانی پزشکی اعتياد

تصور می‌‌‌‌شد معتادان از نظر اخلاقی افرادی هستند منحرف، معیوب و بی ارادە. چنین دیدگاهی منجر به شکل‌گیری دید منفی و نادرست جامعه به پدیدە اعتیاد و افرادی شد که مواد مخدر مصرف می‌‌‌کردند. آن‌ها اعتیاد را نه به‌ عنوان یک اختلال پزشکی که نیازمند درمان و پیشگیری است، بلکه آن را نتیجه ضعف اخلاقی و انحراف معتادانی می‌‌‌دانستند که مستلزم مجازات سنگین کیفری می‌‌‌‌باشند.

مبانی پزشکی اعتياد

نويسنده : دکتر کامران امين‌آوه

پيشگفتار:

اعتیاد یک معضل اجتماعی و پزشکی

اعتیاد تاریخی به درازای هزاران سال دارد. از زمان پیدایش اولین مواد نشئه‌آور و مست‌کنندە، انسان و جامعه بشری با انواع مواد اعتیادآور و پیامد‌‌های‌ اجتماعی و پزشکی آن مواجه بودە است. موادی چون الکل، تنباکو، کوکائین، حشیش، تریاک، هروئین و … هر کدام تاریخ و اثری بر اساس ترکیبات شیمیایی و مکانیسم عمل خود دارند که در ادامه به آن‌ها پرداخته خواهد شد.

اعتیاد یک بیماری و معضلی پزشکی – اجتماعی است و معتادان نیاز به درمان جسمی و روانی، همچنین کمک‌‌‌های‌ انسانی برای برگرداندن آن‌ها به زندگی مفید اجتماعی بدور از هرگونه تحقیر و برخورد‌‌های‌ خشونت‌آمیز دارند.

در گسترە بخش بزرگی از قرن گذشته، دانشمندانی که در حال مطالعه مواد مخدر و مصرف آن بودند، بیشتر تحت تأثیر افسانه‌‌‌های‌ قدرتمند و باور‌‌های‌ غلط در مورد اعتیاد، کار و تحقیق می‌‌‌کردند. هنگامی که دانشمندان در دهه 1930 شروع به پژوهش و مطالعه مساله اعتیاد کردند، تصور می‌‌‌‌شد معتادان از نظر اخلاقی افرادی هستند منحرف، معیوب و بی ارادە. چنین دیدگاهی منجر به شکل‌گیری دید منفی و نادرست جامعه به پدیدە اعتیاد و افرادی شد که مواد مخدر مصرف می‌‌‌کردند. آن‌ها اعتیاد را نه به‌ عنوان یک اختلال پزشکی که نیازمند درمان و پیشگیری است، بلکه آن را نتیجه ضعف اخلاقی و انحراف معتادانی می‌‌‌دانستند که مستلزم مجازات سنگین کیفری می‌‌‌‌باشند.

امروز با توجه به پیشرفت‌‌‌های‌ علم پزشکی بسیاری از گرە‌‌های‌ کور در رابطه با علل پیدایش و رشد اعتیاد باز شدە است. پدیدە اعتیاد به‌ عنوان اختلالی پزشکی در نظر گرفته می‌‌‌‌شود که با تحت تأثیر قرار دادن نقاط مشخصی در مغز، موجب تغییر رفتار و اعمال فرد معتاد می‌‌‌شود. پژوهشگران با شناسایی عوامل مختلف بیولوژیکی و محیطی هموارە در جستجوی ژن‌‌‌های‌ مختلفی هستند که دخیل در رشد و پیشرفت این اختلال می‌‌‌باشند.

با توجه به نکات فوق می‌‌‌توان نتیجه گرفت:

• خوگیری یا اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری مزمن و عود کنندە است که علیرغم پیامد‌‌های‌ مضر آن، فرد معتاد در پی دسترسی و مصرف غیرارادی آن می‌‌‌باشد.
• تغییرات مغزی که بمرور زمان و با مصرف مواد مخدر صورت می‌‌گیرد موجب تغییرات جسمی، رفتاری، همچنین ناتوانی فرد برای قطع و ترک آن می‌‌‌شود.
• اعتیاد به مواد مخدر یک بیماری قابل کنترل و درمان است، شخص معتاد نیاز به درمان و مراقبت‌‌‌های‌ پزشکی و حمایت‌‌‌‌های‌ اجتماعی دارد.
• تالس فیلسوف یونان باستان بر این باور بود فردی خوشبخت است که جسمی سالم، روحی حساس و تربیتی انعطاف پذیر دارد. در منشور سازمان بهداشت جهانی از سطح بالای سلامتی به‌ عنوان یکی از حقوق اساسی بشر یاد می‌‌‌شود. برای انسان محیط خارجی نه تنها شامل طبیعت بلکه جامعه نیز می‌‌‌باشد. پیشگیری و درمان معضلاتی چون اعتیاد به مواد مخدر و الکل موجب کاهش خطراتی می‌‌‌شود که زندگی و سلامت کل افراد جامعه را تهدید می‌‌‌کند.

نسخه‌ی پی‌دی‌اف