در حالی که آیتالله علی خامنه ای مذاکره مستقیم با آمریکا را تا زمان بازگشت این کشور به توافق هسته ای برجام ممنوع کرده بود، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، درباره مذاکره مستقیم این کشور با ایالات متحده گفته است “اگر نیاز باشد این کار انجام خواهد داد”.
آقای امیرعبداللهیان امروز در “همایش ملی ایران و همسایگان” که در تهران برگزار شده گفته است “طرف آمریکایی از از طرق مختلف پیام هایی را به ایران ارسال میکند که خواهان سطحی از مذاکرات مستقیم با ایران است”.
میخائیل اولیانف سفیر روسیه در وین که از طرف این کشور در مذاکرات اتمی حاضر است و در مواردی پیام های ایران و آمریکا را تبادل می کند، بلافاصله پس از اظهارات وزیر خارجه ایران، در توییتی از آن استقبال کرده اما گفته چنین مذاکرات در مراحل نهایی گفت و گوها مفید خواهد بود.
سیاست روسیه در برابر ایران در میان افکار عمومی ایرانیان حساسیت برانگیز شده و از جمله جضور سفیر روسیه در مذاکرات اتمی مربوط به ایران در غیبت طرف ایرانی انتقادات وسیعی برانگیخته است.
گزارش شده بود که در جریان سفر هفته گذشته ابراهیم رئیسی به مسکو مقام های روسیه توصیه هایی به وی در زمینه مذاکرات احیای برجام کرده بودند.
ساعاتی پیش از این ایران در واکنش به اظهارات رابرت مالی مذاکره کننده اتمی آمریکا که گفته بود توافق بدون آزادی زندانیان دوتابعیتی بعید است، آزادی آنها را ممکن دانست و نرمش هایی در این زمینه از خود نشان داد.
وزیر خارجه مذاکره مستقیم با آمریکا در روزهای اخیر را رد کرده و گفته اخبار منتشر شده درباره مذاکره مستقیم با آمریکا “صحت ندارد” اما گفته که “اگر در روند مذاکرات به مرحلهای برسیم که رسیدن به یک توافق خوب با تضمین بالا لازمهاش سطحی از گفتگوها با آمریکا باشد، آن را نادیده نمیگیریم.”
آقای خامنهای که مذاکره مقام های دولت حسن روحانی با نمایندگان دولت آمریکا را “ممنوع” کرده بود اخیرا در سخنانی گفت “اینکه در مقطعی با دشمن مذاکره، صحبت و تعامل شود به معنای تسلیم شدن در مقابل آن نیست، همچنانکه تاکنون تسلیم نشده و از این پس نیز نخواهیم شد”.
مقام های ایرانی پیش از این با استناد به گفته های آیتالله خامنه ای مذاکره مستقیم اتمی با ایالات متحده را تا زمان بازگشت کامل این کشور به توافق هسته ای برجام منتفی می دانستند.
علی باقری کنی معاون سیاسی وزارت خارجه ایران که از سوی این کشور مذاکرات مربوط به احیای توافق هسته ای را در وین پیش می برد، هفته گذشته سفری کوتاه به تهران انجام داد و دوباره به وین بازگشت.
بر اساس گزارش مذاکرات اتمی کنونی در وین با حضور غیرمستقیم ایران و آمریکا انجام میشود و دو طرف پیشنهادات و نکات خود را روی کاغذ با واسطه چین، روسیه و سه کشور اروپایی با یکدیگر تبادل می کنند.
پیش از آن رابرت مالی مذاکره کننده ارشد اتمی آمریکا گفته بود که چنین شیوه ای برای مذاکره زمان بر است و باعث طولانی شدن فرایند مذاکرات می شود.
مذاکرات در دوره ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی، پس از ۵ ماه وقفه ای که در انتقال دولت از حسن روحانی به وی ایجاد کرد از آذر ماه امسال آغاز شده و به جز چند روز توقف، تاکنون ادامه داشته است.
این دور از مذاکرات در سطح معاون وزیر خارجه ایران است اما از سایر کشورها سفرای مقیم در وین یا مدیران کل وزارت خارجهها شرکت می کنند.
حسین امیرعبدللهیان وزیر خارجه ایران در زمان شروع مذاکرات در دولت آقای رئیسی گفته بود که در صورت رسیدن طرف ها به توافق، خود وی مایل است که در مرحله نهایی در گفت و گوها حاضر شود.
آقای امیرعبداللهیان در روزهای اخیر تحت انتقاداتی بابت نحوه رفتار دولت روسیه و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری آن کشور در پذیرایی از ابراهیم رئیسی قرار دارد که اواخر هفته گذشته به مسکو به سفر کرده بود.
در جریان این سفر که رسانه های حکومتی از هفته ها قبل تبلیغات وسیعی درباره آن کرده بودند، معاون یکی از وزارتخانه ها از آقای رئیسی در فرودگاه مسکو استقبال کرد و مراسم استقبال و بدرقه رسمی با حضور آقای پوتین انجام نشد.
روسیه همچنین قبول نکرد تا توافق همکاری بلند مدت با ایران را که در سفر محمد خاتمی رئیس جمهور اسبق به دست آمده و اکنون زمان آن منقضی شده است را در این سفر تمدید کند.